PK HSB – slotronde: Barendse voor de vijfde keer kampioen

Met het naderen van het einde van de achtste november 2013 gaat de slotronde van de Persoonlijke Kampioenschappen editie 2013 van start, waarbij er op dertig borden gestreden wordt. In groep A zijn er nog drie kanshebbers voor de eerste plaats en wordt er op diverse fronten om de ratingprijzen gestreden. In groep B is er eveneens nog sprake van strijd om verdeling van de ratingprijzen.

De eerste die klaar is deze avond is Kees den Otter. Na acht ronden staat hij op 7½ punten, waarbij hij alleen in de vierde ronde tegen Frans van Kampen niet verder kwam dan remise. Cor Kanters en Frans van Kampen staan na acht ronden op zes punten. Ze kunnen Kees niet meer achterhalen, waardoor Kees in de slotronde niet hoeft te spelen.

De volgende beslissing lijkt op bord 10 te geschieden in de partij tussen Koos Roeleveld en André van der Weide. Beiden kunnen bij winst nog aanspraak maken op (delen van) een ratingprijs in de categorie tot en met 1800. Er is een goed uur gespeeld als de witte formatie van Koos de dame wint en nog meer materieel voordeel behaald. Maar André is nog strijdlustig en er zullen eerst beslissingen op zeven andere borden genoteerd kunnen worden voor hij tegen half tien Koos feliciteert met de behaalde overwinning. Koos komt op een vijftig procent score en passeert daarbij ratingcategorie-genoot Nico Vromans die nog aan het spelen is tegen Carel Gijsen en staat op gelijke hoogte met Theo van Orsouw die het opneemt tegen de zwarte formatie van Martin Mellens en Jaap van den Berg die deze laatste ronde absent is.

Het is Jan Bouke Tiersma die een familieschaak weet te bereiken tegen de zwarte stelling van Auke de Vries en daarmee de eerste beslissing van deze avond forceert. Jan Bouke komt op drie punten en passeert daarmee Auke de Vries in de eindstand.

Nico Vromans weet met positioneel manoeuvreren een open h-lijn te creëeren in zijn partij tegen Carel Gijsen. Als dan zijn witte paard een lange diagonaal opent voor de dame en tegelijkertijd enkele velden op zwarts grondgebied bestrijkt is mat niet meer af te stoppen. Nico komt op vijf punten en doet goede zaken voor wat betreft een prijs in de ratingcategorie tot en met 1800, maar moet nog even afwachten wat Theo van Orsouw doet. Carel blijft op vier punten staan en scoort een licht negatieve toernooiprestatie.

Robert van Eibergen onderstreept een sterk toernooi door Sjaak van As met een opstelling te confronteren die hem met remise tot tevredenheid stemt. Waarmee beide heren goede zaken doen in hun ratingcategorie. Robert komt op vijf punten en kan nog op afstand gezet worden door Monique Keuzenkamp, die de touwtjes stevig in handen heeft in haar partij tegen Max van Herpen. Voor Sjaak van As is het afwachten of er nog anderen in zijn categorie op vijf punten komen om te ondervinden hoe de prijzen verdeeld kunnen worden.

Hugo van der Laan wint zijn partij tegen Jan Nienhuis. Hugo heeft net enkele ratingpunten teveel om in aanmerking te komen voor een ratingprijs. Jan Nienhuis daarentegen heeft met vier punten en enkele mooie overwinningen een sterk toernooi gedraaid en heeft een ratingprijs in de categorie tot en met 1400.

Theo van Vorselen wint van Justus van Klaveren, wanneer ook Maurits Bons een vol punt binnenhaalt tegen de witte formatie van Bilal Yalcin.

Rachid Schrik krijgt een loper op e7 stevig ondersteund door een pion op d6 in zijn strijd tegen de zwarte formatie van Timo Bottema. Een betonnen pilaar die pas van het bord verdween nadat de partij in het voordeel van wit beslist was. Rachid komt op 5½ punten, terwijl Timo op een vijftig procent score eindigd.

Theo van Orsouw beheerst met zijn torens de b-lijn in de strijd tegen Martin Mellens en er staat er een op de zevende rij. De beperkte bewegingsvrijheid van de zwarte stukken wordt goed benut, waardoor Theo een vol punt scoort en de ratingprijs in de categorie tot en met 1800 gaat winnen.

Joost Scholten mag het opnemen tegen de witte formatie van Adri Voermans. Na het toernooi geopend te hebben met een overwinning verdubbeld Joost zijn puntentotaal, nadat Adri een ogenschijnlijk degelijke stelling in een ruïne ziet veranderen.

Dimitri Karagantcheff wint zijn partij van Ike Tjin a Lien en sluit zich aan bij het puntentotaal van Sjaak van As in de ratingcategorie tot en met 1600.

Gerard Milort dwingt remise af in zijn partij tegen Vincent Oudewaal. Vincent weet zich verzekerd van een plaats op het podium, terwijl Gerard voor de prijzen gaat in ratingcategorie tot en met 2000.

En dat was al weer de laatste ronde van een zeer geslaagd, gezellig, goed georganiseerd en sterk bezet toernooi. Hulde aan de organisatie! Hoewel er nog van alles kon gebeuren aan de bovenste zeven borden leverde een blik op de eindstand toch een zeer vertrouwd beeld op. De sterkste spelers, allen ex-winnaars, staan keurig op het podium. De rest van de toppers en de subtoppers hijgend in hun nekken bijna allemaal ook in de top tien. Waarbij met name de prestaties van Derk en Theo (en Nico) positief opvallen. Maar het had ook anders kunnen zijn. In theorie kon zelfs ik bij winst nog gedeeld tweede worden of er met de ratingprijs vandoor gaan. Dat lukte mij net niet, terwijl Marco de eerste ratingprijs onder 2000 greep. Bij verlies kon mijn tegenstander, Vincent Oudewaal, zelfs zijn titel nog prolongeren. Ging ik daaraan meewerken, of zou ik zijn feestje eens gaan verstieren? Ik had me enigszins voorbereid door te kiezen voor een rustige en positionele opstelling tegen Vincent. Het leek me niet verstandig om scherp en agressief te spelen tegen iemand die bekend staat als een sterke tactische schaker. Geef hem geen kans boven zichzelf uit te stijgen… Het verwachte 1.b3 ging ik daarom opvangen met een tegen fianchetto met d6, g6 en Lg7. Dat type stelling ken ik tenminste een beetje. De opzet werkte goed. Ik kwam iets beter uit de opening en hield de druk op de witte stelling goed vast.

De partij
1.b3 Pf6 2.Lb2 d6 3.e3 g6. Blijkbaar in de roos geschoten, want wit houdt niet zo van deze opstelling en besloot radicaal tot

4.Lxf6 exf6 5.Pf3 Lg7 6.d4 f5! Dit type stelling kan ook ontstaan uit het Bogo-Indisch na 1.d4 Pf6 2.Lg5 g6 3.Lxf6 exf6. Van daar uit weet ik dat zwart dan snel f5 moet spelen met druk op e4 en de diagonaal h8-a1.

7.Le2 Pd7 8.c4 Pf6 9.Pc3 0-0 10.Dc2 Te8. Het zwarte plan is duidelijk. Snel veld e4 bezetten met een stuk. Ik had daarom eerder 7.Ld3 verwacht dan Le2.

11.0-0 Pe4 12.Ld3 Ook na 12.Pxe4 fx4 13.Pd2 De7 staat zwart OK.

12… Pxc3 13.Dxc3 f4(!)

Het uitroepteken is niet van Fritz. Die beveelt 13… b6 aan. Mijn plan was echter e3 aanvallen en (de dekking van) d4 verzwakken. Ik heb nog een bruinveldige loper, wit niet. Dus speel ik positioneel over de donkere velden. Mijn volgende zet is Df6. Tandje er bij! Wit moet nu ook rekening houden met een zet als c5. Alhoewel zwart daarmee ook zijn damevleugel en pion d6 verzwakt…
De partij ging verder met

14.Tae1 Df6. Ook mogelijk was 14… Lg4 15.Le2 fxe3 16.fxe3 Lh6, waarna Vincent 17.Ld1 van plan was en zich weer senang zou voelen. Nu dook hij in de denktank, om pas geruime tijd later met

15.h3 te vervolgen. Even Lg4 uit de stelling halen. Want op 15.e4 Lg4 16.e5 Dd8! Staat zwart erg lekker. Nu vond ik dat de stelling gelijk was en na

15… Ld7 bood ik remise aan. Een blik op de stelling op het bord naast ons was voldoende voor Vincent om nog even door te spelen, ook al stond hij ietsje minder. Maar als Ted niet zou winnen en Vincent wel, was hij opnieuw kampioen! Hij moest dus wel… Nu lag de druk helemaal bij hem. Maar dat deerde hem geenszins. Hij voerde nu zelf de druk op met

16.Db4…. Ook mogelijk –en misschien beter- was 16.Da5 b6 17.Dd5 Tb8 18.Dc6 Te7. Maar na Lb7 staat zwart ook OK. Na Db4 vond ik het logische 16… b6 toch een verzwakking. Dus koos ik voor

16… Lc6 17.d5 a5! 18.Dd2 fxe3 19.Txe3 Txe3 20.Dxe3 Ld7 21.Dg5…

Hier bood Vincent op zijn beurt remise aan. Blijkbaar zag hij geen kansen meer voor zichzelf op winst, terwijl Ted naast ons steeds beter kwam te staan tegen Rob. Maar ik had geen haast, toch? Waarom niet nog even genieten van mijn mooie loperpaar?! Mijn beurt om nog even door te spelen… Het was nog te vroeg voor a4, en ik had geen zin in Te1 en Te7. Ik overwoog slaan op g5 en Lf6, om veld e7 te controleren. Dat kan ook door wit te laten slaan op f6. Dus volgde

21… h6 22.Dxf6 Lxf6 23.Tb1.

Anticipeert op de zet a4. Hoe gaat zwart nu zijn minieme voordeeltje verzilveren? Na een breekzet als c6 en slaan op d5 kan de c-lijn ook in witte handen vallen. Een toren op c7 lijkt me niet lekker. En d6 kan zwak worden. Misschien iets te vredelievend, maar ik vond een halfje toch ook een mooi resultaat. Na

23… b6 nam Vincent mijn remiseaanbod wel meteen aan. Kampioenschap niet geprolongeerd. Nu moesten Ted en Rob onderling uitmaken wie er met de titel vandoor zou gaan. Rob, bij winst; of Ted, bij elke andere uitslag. Zoals jullie gezien hebben werd het Ted. Gefeliciteerd! Terechte winnaar. Hoewel, volgend jaar mag je ook een keer tegen mij… Wie weet..J 

De overige partijen
Raf van de Hogezand weet steeds stug te spelen, maar in de eindfase wordt die stugheid in dit toernooi niet vastgehouden. Alfred van der Helm boekt zijn tweede overwinning tegen Raf en komt op drie punten.

Jaco Arkesteijn speelt Hollands tegen René Weerts en wordt daarbij geconfronteerd met speldenprikken die hij al eens tijdens toernooipartijen ondervonden heeft. René kan hem derhalve niet verrasssen en raakt zijn dame kwijt. Om te voorkomen dat een van Jaco's randpionnen de overkant bereikt moet er nog een toren geofferd worden, waarna de zwarte formatie naar een elementair matbeeld kan werken.

Otto Boot gaf aan dat het niet goed ging met zijn stelling in de strijd tegen Mitchell Vuong en zal tevreden zijn met de bereikte remise. Leen Prins en Jan Zonneveld komen na een solide strijd eveneens tot remise, terwijl Frits Varenkamp Thomas Luk verslaat.

Half elf
Om half elf zijn er nog dertien partijen te gaan waarvan negen partijen in groep A, als Karl Baak de open d-lijn stevig in handen heeft in zijn partij tegen Ferdi Sieben. Zwart komt niet toe aan de rokade en zit opgescheept met een passieve toren. Met ondersteuning van de witte veldenloper kan het gebiedsbeheersing zich uitbreiden met de zesde rij, om vervolgens met de combinerende zware stukken de zwarte koning beslissend in te sluiten. Karl boekt zijn tweede overwinning en komt op vier punten.

Twan van der Togt kan bij een overwinning op Marco van Straaten nog aanspraak maken op een ratingprijs. Hij zet een degelijke witte formatie op tegen Marco die evenals zijn opponent bij aanvang van deze ronde op vijf overwiningen staat. In een fase mist Twan een mogelijkheid op vijf zetten diep, waarmee de zwarte formatie de partij naar zich toe kan trekken. Marco wint een eerste pion, waarna de pionnenmeerderheid op de damevleugel niet meer af te stoppen is. Marco komt op zes punten met een positieve toernooiprestatie en staat op een gedeelde derde plaats op het moment dat de partij afgelopen is, terwijl Twan met vijf punten ongeveer naar zijn rating scoort. Onvoldoende voor een ratingprijs.

Edo Nitzsche en Evert Baak presenteren een Konings-Indiër, waarbij een boeiende stelling op het bord komt doordat beide formaties in grote lijnen weten wat ze aan het doen zijn. Met het opengooien van de h-lijn bereiken de zwarte stukken van Evert net die slag voorsprong om de witte koningsstelling over de knie te leggen en blijft op evenveel punten als zijn broer, terwijl Edo Nitzscher met vier remises en twee snipperdagen op drie punten blijft.

Bord 1
Viervoudig kampioen Ted Barendse neemt het in de slotronde met de witte stukken op tegen Rob van Helvoort, die al enkele jaren tot en met de slotronde meedoet om de podiumplaatsen. De winnaar van deze partij is kampioen, met de wetenschap dat Vincent Oudewaal remise heeft gespeeld en daarmee een eindscore van 6½ punten heeft gescoord. De witte formatie wint de kwaliteit in het middenspel en heeft een toren en loper tegen twee paarden, terwijl zwart twee pionnen extra heeft tegenover de drie witte pionnen. Doch die extra pionnen ondersteunen elkaar niet en zijn kwetsbaar. Verdere vereenvoudiging gaat gepaard met reduceren van het pionnenverschil, waarna het eindspel van de witte toren met drie pionnen tegen een zwart paard met vier pionnen door wit vakkundig naar een vol punt gespeeld wordt. Hiermee wordt Ted Barendse voor de vijfde keer kampioen van de Haagse Schaakbond, nadat dit eerder gebeurde in 1991, 1993, 1995 en 1996. Rob van Helvoort staat met zes punten nog gedeeld derde samen met Marco van Straaten. Maar Gert Legemaat is nog bezig met zijn partij tegen Peter Monté en kan bij winst beide heren nog passeren.

In de B-groep behoort de partij tussen Han Nicolaas en Edgar Huisman tot het kwartet partijen dat in het slotuur nog gaande is. Han Nicolaas is de flying bye in groep B en wordt ingezet indien er sprake is van een oneven aantal deelnemers. Zodat spelen gegarandeerd is. Een week eerder is Han nog ingezet in een poging groepswinnaar Kees den Otter af te stoppen, maar dat was niet gelukt. De partij tegen de zwarte formatie van Edgar Huisman is alweer zijn vijfde partij voor dit toernooi, waarbij de vonken er vanaf vliegen. Doch het opengooien van de zwarte koningsstelling op de h-lijn kan net niet doorgezet worden. Waarna er tempo verloren wordt en de zwarte formatie het initiatief krijgt. Na twee verliespartijen sluit Edgar zijn toernooi af met een overwinning en komt op vijf punten. Goed genoeg om de tweede plaats in de ratingcategorie tot en met 1600 met Dimitri Karagantcheff te mogen delen.

Monique Keuzenkamp plukt tijdens dit toernooi nadrukkelijk de vruchten voor haar inspanningen in het schaken gedurende de laatste jaren en lijkt in de slotronde de witte formatie van Max van Herpen te overrompelen met een pionnenopmars over de damevleugel. Een kleine verrekening keert de kansen echter onmiddellijk. Monique blijft op vijf punten staan, waardoor ze de ratingprijs categorie tot en met 1400 met Robert van Eibergen moet delen. Max van Herpen komt op een verdienstelijke score van 5½ punten, maar er zit een dure verliespartij in zijn reeks van dit toernooi.

De volgende partij die klaar is, is die tussen Jaimy Luk en Bart van Strien die beiden door hun remise op drie punten komen. Bob Ameling moet na een lange, taaie strijd buigen voor Foppe-Jan Montsma.

Met de overwinning van Cor Kanters op Wybe Sierksma en de remise tussen Edwin van der Leij en Frans van Kampen is het toernooi van de B-groep voor wat betreft de strijd afgelopen. De winst van Kees den Otter staat al een week vast, terwijl Cor Kanters de positie van runner-up inneemt. Jaco Arkesteijn en Frans van Kampen delen de derde plaats met 6½ punten, gevolgd door Edwin van der Leij met 6 punten,die net naast de prijzen grijpt.

In de A-groep zijn er nog drie partijen te gaan als de laatste minuten wegtikken. Derk Dekker weet zijn positionele voordeel tegen Leo Duijvesteijn beslissend door de drukken en komt met 5½ punten gelijk met Gerard Milort, waarmee hij de tweede plaats in de ratingcategorie tot en met 2000 mag delen. Leo Duijvesteijn kende na een sterke start een zware tweede toernooi helft, maar houd een positieve toernooiprestatie aan zijn serie over.

Gert Legemaat speelt met zijn zwarte formatie met veel geduld naar klein positioneel voordeel, waar Peter Monté net naast de remise-marge grijpt. Peter Monté blijft hierdoor op vijf punten, terwijl Gert naast Vincent Oudewaal komt en de tweede en derde prijs met hem mag delen en Rob van Helvoort naast het podium staat.

De langstdurende partij van deze avond is die tussen Ed Eveleens en Frank van den Bos, die een pionneneindspel op het bord krijgen waar voor beiden geen doorkomen meer aan is. De remise brengt Ed op vijf punten, wat goed genoeg is om de derde prijs in de ratingcategorie tot en met 1800 met Koos Roeleveld en Jaap van den Berg te mogen delen.