De KNSB is zaterdag op een haar na aan een bestuurscrisis ontsnapt. Het gebeurde – waar anders – bij het agendapunt Aanmelding leden, een eufemisme voor Bestrijden zwarte leden.
Zoals bekend is dit een slepende zaak. Het bestuur had de kwestie vorig jaar weer eens aangesneden en de Bondsraad had een commissie ingesteld die er na een paar maanden niet uitkwam. Nu lagen er nieuwe voorstellen ter tafel om de reglementen aan te scherpen en meer controle en sanctiemogelijkheden te creëren.
In de Bondsraad is iedereen het er over eens dat zwarte leden niet zijn toegestaan en dat er iets aan gedaan moet worden. Daar houdt de consensus ongeveer op. Het bestuur staat voor de moeilijke taak een beleidslijn te vinden die door de meerderheid van de Bondsraad wordt gesteund. Een manier om zwarte leden op te sporen zou kunnen zijn om te controleren of de deelnemers aan schaakevenementen die onder auspiciën van een regionale bond worden georganiseerd, lid zijn van de KNSB. Zo niet, dan zouden ze ter plekke lid moeten worden, en anders zouden ze niet mee mogen doen. Je kunt van alles vinden van dit plan, maar in combinatie met andere maatregelen zou het ertoe kunnen leiden dat meer mensen worden aangemeld als KNSB-lid.
Positief was ook dat de controle in eerste instantie door de regionale bonden zou moeten worden uitgevoerd. Daar zat echter ook het addertje onder het gras. Want er zijn regionale bonden die helemaal geen zin hebben om de deelnemers aan de schaakevenementen in hun regio te controleren. Het KNSB-bestuur wilde daarom een stok achter de deur en vond die in het zinnetje “De KNSB kan de regionale bond sancties opleggen als de controle en handhaving niet naar behoren zijn uitgevoerd”. Dat ging sommigen te ver. De regionale bonden zijn in een constant gevecht gewikkeld om nog iets van hun afbrokkelende autonomie overeind te houden, en deze bepaling zagen zij als een verdere inperking van hun zelfstandigheid. Er kwam dus een amendement om de zin te schrappen.
De stemmen staakten. Dat was een zeldzaamheid en na een snelle blik in de statuten concludeerde de voorzitter dat het amendement was verworpen. Hij leek erg opgelucht en vertelde de vergadering dat als het amendement was aangenomen een aantal bestuursleden was opgestapt. Zoals gebruikelijk ontbrandde toen een discussietje over de vraag of het bestuur deze mededeling voor of na de stemming had moeten doen, en zoals gebruikelijk was men het daar niet over eens.
Overigens was het standpunt van deze bestuursleden wel begrijpelijk. Als het gewraakte zinnetje was geschrapt, had het KNSB-bestuur als een leeuw zonder tanden in de strijd tegen de zwarte leden gestaan.
Inmiddels had de KNSB-directeur iets verder doorgelezen in de reglementen en ontdekt dat bij het staken der stemmen een voorstel weliswaar is verworpen, maar niet dan nadat het in de eerstvolgende vergadering opnieuw in stemming is gebracht. Daarop werd besloten alle stemmingen uit te stellen tot de extra Bondsraadsvergadering op 9 februari.
Hoogstwaarschijnlijk kan de discussie over de zwarte leden in februari worden afgesloten, hoewel je het met dit onderwerp nooit helemaal zeker weet. Het belangrijkste agendapunt in februari is de begroting. Dinsdag a.s. wordt bekend hoeveel subsidie NOC*NSF beschikbaar stelt. Veel niet-Olympische (en kansarme Olympische) sporten worden waarschijnlijk zwaar getroffen. De schakers komen zeker niet alleen te staan. Misschien komen wij er na de zesde plaats op de Schaakolympiade nog relatief goed vanaf.