Wat is een rating?

In de schaakwereld wordt speelsterkte gemeten met ratings. Alle topspelers van de wereld hebben een FIDE-rating (Federation Internationales Des Echecs = internationale schaak bond). Daarnaast hebben de meeste Nederlandse volwassen schakers een KNSB-rating (Koninklijke Nederlandse Schaak Bond). Als jeugdspeler van de HSB (Haagse Schaak Bond) krijg je een HSB-rating. Een rating is een getal tussen de 800 en de 2800. Als je net de spelregels kent, heb je een rating van 800. Als je wereldkampioen bent zit je rond de 2800. Als je rating hoger is dan je tegenstander, ben je op papier de beste (dat moet je natuurlijk nog wel waar maken).

Alles vanaf hier geldt alleen voor de HSB
Hoe moet je scoren om je rating waar te maken?

In de HSB geldt het volgende als je een match van 10 partijen tegen Piet speelt:

Als je rating 300 punten hoger is dan Piet (of meer) Dan moet je 100% scoren, alle 10 partijen winnen dus.. Als je rating 150 punten hoger is dan Piet Dan moet je 75% halen, 7½ uit 10 scoren. Als je rating gelijk is aan die van Piet Dan 'hoor' je 50% te scoren, 5 uit 10

Bij elk ratingverschil hoort een 'verwacht scorings-percentage'. Voorbeeldje: twee spelers hebben ratings van 1305 en 1227. Dat is een verschil van 78 en dat betekent dat de sterkste 63% 'hoort' te scoren en de zwakkere dus 37%.

Hoe kan je rating omhoog gaan?

Dat kan alleen maar gebeuren door mee te doen aan HSB-jeugdtoernooien. Als je op zo'n toernooi meer scoort dan verwacht, dan gaat je rating omhoog. Elk punt wat je meer scoort dan verwacht levert 20 ratingpunten meer op. Daarnaast krijg je er 3 tot 8 ratingpuntjes bij voor elk gespeeld toernooi. Dus veel spelen is ook de moeite waard.

Laten we maar weer naar ons voorbeeld gaan kijken: Stel:

1. Je speelt 10 partijen om het HSB-kampioenschap
2. Jij hebt een rating van 1350
3. Piet heeft een rating van 1200
4. Je scoort 9 uit 10.

Dan volgt:

1. Jouw rating is 150 punten hoger.
2. Dat betekent dat jij 75% 'hoorde' te scoren (Piet 25%).
3. 10 partijen gespeeld. Dan 'hoorde' je 7½ punt te halen (Piet 2½).
4. Jij haalde 9 punten, dus 1½ punt teveel (Piet 1½ te weinig).
5. Jouw rating gaat met 1½*20=30 punten omhoog (Piet 30 omlaag).
6. Je krijgt er 3 punten bij als toernooibonus (Piet ook).
7. Jouw nieuwe rating 1350+30+3=1383 (Piet: 1200-30+3=1173)

Hoe gaat dat in een Grand Prix groep?

In een groep rekenen we uit hoe sterk jouw 'gemiddelde' tegenstander was. Dan kunnen we uitrekenen hoeveel punten jij had moeten halen tegen die spelers. Daarna weten we hoeveel je 'teveel' of 'te weinig' hebt gescoord en gaan we de nieuwe rating uitrekenen. (Eigenlijk doet de computer al dit rekenwerk).

Laten we eens naar een echte groep gaan kijken:

naam	punten	oude rating	gemiddelde tegenstand	normscore			te veel / weinig	winst of verlies		nieuwe rating
Fien	4	1349	1302	57,8%	2,89		1,11	22,2	23,2	1374
Harry	2,5	1261	1320	40,2%	2,01		0,49	9,8	10,8	1274
Erik M.	2,5	1306	1311	49,2%	2,46		0,04	0,8	1,8	1310
Erik S.	2,5	1327	1307	53,4%	2,67		-0,17	-3,4	-2,4	1327
Kim	2,5	1283	1315	44,6%	2,23		0,27	5,4	6,4	1291
Milanthy	1	1334	1305	54,8%	2,74		-1,74	-34,8	-33,8	1302

Een echt voorbeeld: groep 6 van Grand Prix 2

We volgen het verhaal voor Harry.

• Harry heeft 2,5 punten gehaald uit 5 wedstrijden. Zijn oude rating voor het toernooi was 1261.
• Hij heeft in dit een tegenstand gehad van 1320, want zijn 5 tegenstanders hebben een gemiddelde rating van 1320: tel maar na.. 1349 (Fien) + 1306 (Erik M) + 1327 (Erik S) + 1283 (Kim) + 1334 (Milanthy) en dan delen door 5. Iedereen in de groep heeft een andere tegenstand: In dezelfde groep speel je niet precies tegen dezelfde tegenstanders, want niemand speelt tegen zichzelf.
• Als je een rating hebt van 1261 en je speelt tegen 1320, dan moet je met dat ratingverschil van 59 punten in je nadeel een normscore halen van 40,2%. Bij elk ratingverschil hoort een percentage, dat is in een tabel te vinden. 40,2% betekent in 5 wedstrijden een normscore van 2,01 punten.
• Harry had 2,5 punten gehaald met een normscore van 2,01. Hij heeft dus 'teveel' gescoord. Een teveel van 0,49.
• Dat teveel of te weinig vermenigvuldigen we altijd met 20 en dan is dat de winst van 9,8 punten. …..Dan krijgt iedereen er nog 3 punten bij, als beloning voor het meedoen. Zo komt de winst op 12,8 punten.
• Harry komt zo op een nieuwe rating van afgerond 1261 + 13 = 1274.

Hoe komt iedereen aan zijn startrating?

Spelers die nog geen rating hebben, worden zo goed mogelijk ingeschat.

Wat moet ik doen als mijn rating te laag is?

Veel partijen spelen om je rating te laten stijgen. Als we er echt heel erg naast zitten, moet je maar een mailtje sturen.